Dromen van een onderwijssysteem zonder cijfers
Harold Bekkering, hoogleraar cognitieve psychologie aan de Radboud Universiteit, heeft een droom: een onderwijssysteem zonder cijfers en rankings. In onze samenleving zijn ongebruikt potentieel en mentale problemen aan de orde van de dag en ons onderwijssysteem draagt daar aan bij legt Bekkering uit in dit (Engelstalige) minicollege.
Stel je bent twaalf jaar, hebt goed je best gedaan tijdens de les en je docent zegt: ‘Oh je hebt niet goed gescoord. Laten we jou op een niet al te moeilijke school zetten’. Al op de basisschool krijgen leerlingen mee dat ze niet goed kunnen leren. Het tegenovergestelde – leerlingen op basis van hoge cijfers naar een uitdagende school sturen – werkt eveneens problemen in de hand. Studenten van Bekkering die altijd hoge cijfers haalden, zijn bang om te worden ‘ontmaskerd’. Vroeg of laat zullen docenten door hebben dat ze eigenlijk helemaal niet zo slim zijn als hun goede cijfers doen vermoeden. Dit wordt het imposter syndrome genoemd.
In het huidige denken over onderwijs bestaan een aantal misconcepties, stelt Bekkering. Ten eerste wordt leren gezien als iets dat alleen op school gebeurt, terwijl je brein continue actief is. Als scholier was Bekkering altijd slecht in het vak Duits, maar tijdens een baan in Duitsland kreeg hij de taal in mum van tijd onder de knie. Daarnaast wordt vaak aangenomen dat je goed leert als je het antwoord op een vraag weet. E =…? Mc2, kan iedere student opdreunen, maar daar heb je weinig aan als je verder niet kan uitleggen waarom energie en massa in dezelfde formule staan, betoogt Bekkering. Ten slotte wordt vaak gedacht dat het vooruitzicht van een beloning, motiveert om goed te leren. De beloning, zoals een hoog cijfer, zorgt er slechts voor dat leerlingen leren om de beloning te krijgen, maar niet om de stof daadwerkelijk in zich op te nemen.
In Bekkerings ideale onderwijswereld krijgen leerlingen de ruimte om te bestuderen wat ze daadwerkelijk interesseert. Volgens hem moeten we erop vertrouwen dat kinderen hun potentieel willen verkennen, dat docenten de kwaliteiten van leerlingen benutten en dat de samenleving manieren vindt om die kwaliteiten optimaal in te zetten voor een betere wereld. Cijfers en rankings komen er daar niet aan te pas.