De Amsterdamse student Simone Eringfeld rondde in drie jaar tijd drie bachelorstudies af. Maar haar studietijd werd vooral gekenmerkt door een strijd tegen de bureaucratie. De VVD heeft Kamervragen gesteld over de begeleiding van universiteiten aan hoogbegaafde studenten.
Raounak Khaddari10 januari 2020, 11:35
ingfeld (24) deed de bachelors literary and cultural analysis en filosofie aan de Universiteit van Amsterdam, en tegelijk de bachelor internationale betrekkingen in Londen. Een combinatie waar de UvA niet op was ingesteld: de drie opleidingen hadden alle het vak wetenschapsfilosofie in het curriculum. Eringfeld heeft meermalen vrijstellingen moeten aanvragen, anders had ze het vak drie keer moeten doen. Ook was er geen flexibiliteit in het plannen van haar tentamens, die steeds tegelijk vielen. “Er was geen enkel begrip voor wat ik aan het doen was.”
Toch is het gebrek aan logistieke medewerking niet haar grootste frustratie van de student. “Ik verlangde enorm naar erkenning, aanmoediging, persoonlijke aandacht. Maar dat was er niet. Andere studenten vonden me arrogant als ik zei dat ik drie studies deed. Ik voelde me alleen, en een last voor de universiteit.”
De UvA zegt dat er voor alle studenten begeleiding is, maar dat wie meer studies volgt, niet anders kan worden behandeld dan anderen.
Laurent Simons
Universiteiten hebben vaker moeite om te gaan met de specifieke behoeftes van hoogbegaafde studenten. In december vertrok de negenjarige Laurent Simons van de TU Eindhoven wegens een conflict met de universiteit. De ervaringen van Eringfeld zijn nu aanleiding voor de VVD-Kamerleden Dennis Wiersma en Rudmer Heerema voor het stellen van vragen. Zij vinden dat onderwijsinstellingen een maatschappelijke opdracht hebben: het faciliteren van onderwijs. Wiersma: “Je kunt geen nee verkopen als iemand niet binnen het reguliere systeem past.”
De VVD’er wil dat Onderwijsminister Ingrid van Engelshoven (D66) instellingen vraagt snel met een passend onderwijsaanbod te komen voor hoogbegaafde studenten.
Depressief
Eringfeld was niet direct na het gymnasium in Breda gaan studeren, omdat ze niet in dezelfde ‘hel’ terecht wilde komen als op de middelbare school. “Daar werd ik niet genoeg gestimuleerd. Ik vond alles saai, werd steeds ongelukkiger en raakte depressief. Ik wilde niet weer in een systeem zitten dat niet bij mij past.”
Op haar 21ste was ze er wel klaar voor, en verhuisde ze naar Amsterdam. Naast haar twee bachelors volgde ze internationale betrekkingen in Londen – dat kon op afstand. Het laatste jaar van haar Amsterdamse bachelors volgde ze in New York. Ze rondde de drie opleidingen alle cum laude af.
Volgens Eringfeld kun je niet meer volstaan met één studie. “Vooral niet als je wilt bijdragen aan oplossingen van toekomstproblemen als bevolkingsgroei, klimaat en de vluchtelingencrisis. Daarvoor moet je interdisciplinaire verbindingen leggen, de complexiteit kunnen overzien en kennis hebben van het verleden.”
Nu volgt ze een master onderwijskunde aan de universiteit van Cambridge. “Het is ontzettend zonde dat er op deze manier talent uit Nederland verloren gaat,” zegt ze. “Het onderwijssysteem moet veranderen, persoonlijker en met meer aandacht voor het individu. Zodat mensen die boven de norm uitsteken niet direct naar het buitenland trekken.”
Obstakels
Zowel de Vrije Universiteit als de Universiteit van Amsterdam heeft honoursprogramma’s voor studenten die meer uitdaging willen. Ze zeggen dat er individuele aandacht wordt geboden aan studenten als die daarom vragen. Volgens de UvA zijn er studieadviseurs en decanen, op wie ook hoogbegaafde studenten een beroep op kunnen doen.
Wie meer studies wil volgen, moet zelf een studieplan maken. “In de praktijk zien we dat studies goed te combineren zijn. We zijn dan ook niet van plan om deze manier van werken te veranderen.”
Al geeft de woordvoerder ook toe: “We kunnen studenten die meer dan één studie tegelijk volgen, niet anders behandelen dan anderen.” Daarmee doelt ze op de aanwezigheidsplicht van lessen, een van de grootste obstakels bij het combineren van studies.